Kira Hukuku Uyuşmazlıklarında Görevli Mahkeme

T.C.
YARGITAY
20. Hukuk Dairesi
2018/6462
2019/558
Karar Tarihi: 04.02.2019
YARGITAY KARARI
MAHKEMESİ:Sulh Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki davada … 43. Asliye Ticaret ve … 7. Sulh Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:

K A R A R
Dava, icra takibine yapılan itirazın iptali istemine ilişkindir.
… 43. Asliye Ticaret Mahkemesi, taraflar arasındaki sözleşmenin niteliği itibarıyla bir kira sözleşmesi olduğu, bu nedenle taraflar arasındaki uyuşmazlığın kira sözleşmesinden kaynaklandığı, HMK’nın ….maddesi gereğince kira sözleşmesinden kaynaklanan tüm uyuşmazlıklara bakmakla görevli mahkeme Sulh Hukuk Mahkemesi olarak belirlenmiş olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiştir…. 7. Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından ise, taraflar arasında bir kira sözleşmesinin bulunmadığı anlaşıldığından davanın mahiyetine göre taraflar tacir olduğundan görevli ve yetkili mahkemenin … Asliye Ticaret Mahkemeleri olduğu gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurulmuştur. Dava tarihinde yürürlükte bulunan 6100 sayılı HMK’nın …/…. maddesi gereğince sulh hukuk
mahkemeleri, dava konusunun değer veya tutarına bakılmaksızın; kiralanan taşınmazların, 09/06/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununa göre ilâmsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dâhil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davalara bakmakla görevlidir. Somut olayda, davacı vekili, müvekkilinin, davalı şirkete sahibi olduğu kule vinçleri kiraladığını ve kiralama bedellerinin yaklaşık … yıldır tahsil edilememiş olduğunu … 5. İcra Müdürlüğünün 2013/28983 Esas sayılı dosyası ile icra takibine konulduğunu, davalının itirazı üzerine takibin durduğunu, davalı şirket yetkilisinin takipten sonra itirazdan evvel müvekkil şirket yetkilisini arayarak
borcun bir kısmını müşteri çekleri ile bir kısmını da nakit olarak ödeyeceğini beyan ettiğini ancak bu talebinin müvekkili tarafından kabul görmediğini, zira müvekkilinin alacağının … yıl öncesine dayandığını, bu nedenle davalının yapmış olduğu itirazın haksız ve kötü niyetli olduğundan bahisle davalının icra takibine yapmış olduğu itirazın iptali ile takibin devamına karar verilmesinitalep ve dava etmiştir.

Dava dilekçesinde davanın asıl kaynağının kira sözleşmesi olduğunun iddia edilmesi karşısında taraflar arasında yazılı veya sözlü kira sözleşmesi bulunup bulunmadığını, uyuşmazlığın anılan sözleşme kapsamında olup olmadığını araştırıp değerlendirme görevi kira uyuşmazlıklarında münhasır yetkili sulh hukuk mahkemelerine ait bulunduğundan uyuşmazlığın sulh hukuk mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.

SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince; … 7. Sulh Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 04/02/2019 gününde oy birliğiyle karar verildi.

T.C.
YARGITAY
20. HUKUK DAİRESİ
E. 2016/2909
K. 2016/5380
T. 11.5.2016

DAVA : Taraflar arasındaki menfi tespit istemine dair davada … Asliye Ticaret ve … Sulh Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:

K A R A R
Dava, taraflar arasında düzenlenen kira sözleşmesi için davalıya verilen çeklerden dolayı borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkindir…. Asliye Ticaret Mahkemesince, uyuşmazlığın kira sözleşmesinden kaynaklandığı gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir…. Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından ise uyuşmazlığın kambiyo senedinden kaynaklandığı gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.

01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 Sayılı HMK’nın sulh hukuk mahkemelerinin görevini düzenleyen 4. maddesinin 1/a bendi gereğince kiralanan taşınmazların İcra ve İflas Kanununa göre ilâmsız icra yolu ile tahliyesine dair hükümler ayrık olmak üzere, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dahil tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davalar Sulh Hukuk Mahkemesi’nin görevine girmektedir. Mülga 1086 Sayılı HUMK’dan farklı olarak bu düzenlemede miktar ayırımı yapılmaksızın tahliye, alacak, tazminat, kiracılık sıfatının tespiti gibi tüm kira ilişkisinden kaynaklanan uyuşmazlıkların çözüm yeri sulh hukuk mahkemesi olarak gösterilmiştir.

Somut olayda davacı vekili, müvekkili ile davalı arasında geçmiş de bağıtlanan iş makinesi kiralama sözleşmesi uyarınca belirtilen iş makinelerinin müvekkiline kiralanması mukabilinde avans olmak üzere dava dilekçesinde vasıf ve miktarları belirtili toplam 3 adet 50.500,00.-TL tutarındaki çeklerin karşı tarafa teslim edildiğini, ancak, anılan sözleşme uyarınca hiç bir şekilde müvekkiline söz konusu iş makinelerinin teslim edilmediğini, ayrıca, aradaki ticari ilişkiye konu faturaların da tanzim edilmediğini, bu nedenle, davalıya teslim edilen çeklerin bedelsiz kaldığını belirterek davaya konu karşı tarafa teslim edilen çekler yönünden borçlu olmadıklarının tespitine karar verilmesini istemiştir. Taraflar arasında uyuşmazlık kambiyo senetlerinden kaynaklanmayıp temel ilişki kira ilişkisi olduğundan uyuşmazlığın … Sulh Hukuk Mahkemesinde görülüpsonuçlandırılması gerekmektedir.

SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle, 6100 Sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince … Sulh Hukuk Mahkemesi’nin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 11/05/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
36. HUKUK DAİRESİ

E. 2020/467
K. 2020/551
T. 27/02/2020

KARAR

…… 6100 Sayılı HMK’nın 4/1-a maddesinde, Sulh Hukuk Mahkemeleri, dava konusunun değer veya tutarına bakılmaksızın; kiralanan taşınmazların, 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanun’una göre ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dâhil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davaları görürler, hükmüne yer verilmiştir.

Somut olayımızda; uyuşmazlığın esasını davacılardan … ile davalılardan … arasında yapılan 15.05.2017 tarihli kira sözleşmesi oluşturduğu, kira sözleşmesine isnaden verildiği belirtilen çeklerden dolayı borçlu olunmadığının tespitinin istendiği, dava tarihinde yürürlükte olan HMK’nın 4/1-a maddesi gereğince dava değerine bakılmaksızın davaya bakma görevi Sulh Hukuk Mahkemesi’ne ait olduğu ve görevle ilgili düzenlemeler kamu düzenine ilişkin olduğu, taraflar ileri sürmese dahi yargılamanın her aşamasında re’sen gözetileceği anlaşılmakla, mahkemece verilen görevsizlik kararı yerindedir. İlk derece mahkemesinin kararında esası etkileyen bir usul hatası bulunmadığı, vakıa tespitlerinin tam ve doğru olarak yapıldığı, maddi hukuk normlarının doğru olarak uygulandığı, delillerin değerlendirilmesinde de hatalı bir sonuca varılmadığı anlaşıldığından davacılar ve davalılar vekilinin istinaf başvurusunun HMK.353/1-b-1 maddesi gereğince esastan reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-İlk derece mahkemesinin kararı usul ve yasaya uygun bulunduğundan, HMK’nun 353/1-b-1 maddesi gereğince davacılar ve davalılar vekilinin istinaf başvurusunun ESASTAN REDDİNE Dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, HMK’nun 362/1-b maddesi gereğince kesin olmak üzere oybirliği ile karar verildi. 27/02/2020