Boşanma Davasında Maddi ve Manevi Tazminat

Boşanma davasında maddi ve manevi tazminat konusu hemen her boşanma davasının esas meselelerindendir.
Bu kapsamda eşler evliliğin sona ermesine sebep olan vakıalar sebebiyle çeşitli şartların varlığı halinde birbirlerinden maddi ya da manevi tazminat talep edebilecekleri gibi nafaka da isteyebilirler. Boşanma davasında maddi ve manevi tazminat talepleri aile mahkemesi hakimi tarafından değerlendirilir.Boşanma Davasında Maddi ve Manevi Tazminat
Maddi veya manevi tazminat fark etmeksizin aile mahkemesi hakiminin tazminata hükmedebilmesi için  mutlaka tarafların talebi olmalıdır.  Aile mahkemesi hakimi talep olmaksızın, kendiliğinden tazminata hükmedemez. Bu bakımdan davacı eş maddi ya da manevi tazminat talebinde bulunma hakkına sahip olsa da bu talebini dava dilekçesinde belirtmemiş ise maddi ya da manevi tazminat hükmedilmesi mümkün değildir. Eğer davacı eş dava dilekçesi maddi ya da manevi tazminat talebinde bulunmuş ise hakim öncelikle tazminata hükmedilmesi için gerekli şartların var olup olmadığını inceler.
1-Maddi Tazminat
Boşanma davasında maddi tazminat Türk Medeni Kanunu m. 174/1’de düzenlenmiştir. Bir tarafın maddi tazminat isteyebilmesi için aşağıdaki şartları sağlaması gerekmektedir. Eğer bu şartları sağlamamışsa boşanma davasında maddi tazminat isteyemez.
Maddi Tazminat İsteyen Eşin Boşanmada Hiç Kusuru Bulunmamalıdır Ya Da Kusuru Karşı Tarafın Kusurundan Daha Az Olmalıdır.
Maddi tazminat isteyen eşin boşanmaya sebep olacak bir harekette bulunmaması yahut bulunmuşsa bile karşı taraftan daha az kusurlu davranması gerektiğidir. Örneğin eşlerin birbirine kötü davranışları veya hakaretleri boşanma sebebidir ancak diğer eş bu harekete karşılık olarak zina yapmışsa maddi tazminat istemi kabul edilemez.
Kendisinden Tazminat İstenen Davalı Eş Kusurlu Olmak Zorundadır.
Boşanma davasında maddi tazminat talep edebilmek için davalı eş mutlaka kusurlu olmak zorundadır. İki tarafın kusuru eşitse veya iki taraf da kusursuzsa ya da davalı olan eşe sorumluluk yüklenemiyorsa bu durumda maddi tazminat hakkı oluşmaz. Örneğin davalı olan eş akıl hastasıysa bu sebeple kendisine sorumluluk yüklenemeyeceği için diğer eşin maddi tazminat hakkı doğmaz.

Aynı yönde Yargıtay 2. Hukuk Dairesi’nin 2006/10852 E. 2006/17842 K. sayılı kararı örnek gösterilebilir. Bu kararda YargıtaySerebral Pulsy Sekeli (Mental Retardasyon)’ rahatsızlığı olan olan ve vesayet altına alınan kocanın hareketlerinin iradi olmadığı, bu sebeple kusurlu kabul edilemeyeceğine hükmederek davalı kadın lehine maddi tazminat talebini reddetmiştir.
Davacının Mevcut Ya Da Beklenen Bir Menfaati Zedelenmiş Olmalıdır.
Boşanma davasında maddi tazminat talep edilebilmesi için davacının mevcut ya da beklenen bir menfaati zarara uğramış olmalıdır. Bu hususa örnek olarak, mevcut olan hak bakımından işlemekte olan bir ticarethaneden gelen yarardan mahrum kalmak gösterilebilirken beklenen yarar olarak miras hakları gösterilebilir.

Tazminat miktarını hakim belirler. Hakim davacının dava dilekçesinde belirttiği yahut sonradan ıslah yolu ile artırdığı meblağa hükmetmek zorunda değildir. Hakim davacının talebinin daha azı yönünde karar verebilir ancak talepten fazlasına hükmedemez.
2-Manevi Tazminat
Boşanma davasında manevi tazminat Türk Medeni Kanunu m.174/2’de düzenlenmiştir. Buna göre boşanma davasında manevi tazminata hükmedilebilmesi için aşağıdaki şartların varlığı zorunludur.